Polskie tańce ludowe: polonez, mazur, kujawiak, oberek i krakowiak

Tańce ludowe są naszym dobrem kulturowym. Swoimi korzeniami sięgają wiele wieków wstecz, zawierają w sobie ogrom tradycji, a jednocześnie wciąż towarzyszą nam przy ważnych uroczystościach i obrzędach. Obecnie wraz z modą na folklor przeżywają ponowny rozkwit. Przy centrach i domach kultury jak grzyby po deszczu powstają zespoły pieśni i tańca i lokalne grupy taneczne. Pasjonatów regionalnych brzmień nie brakuje wśród każdej grupy wiekowej. Masz ochotę odkryć swoje korzenie i przy okazji nauczyć się lekko jak piórko wirować po parkiecie? Zobacz, czy w twojej okolicy tańczy się jeden z polskich tańców narodowych:

• Polonez: taniec prawdopodobnie wywodzący się z chłopskiego chodzonego zwanego chmielonym, szybko zyskał bardzo uroczysty charakter, przez co tradycyjnie towarzyszył szlachcie w ważnych ceremoniach dworskich. Pod koniec XVI w. uświetnił on koronację Henryka Walezego. Polonez utrzymywany jest w tempie umiarkowanym, metrum 3/4 i rozpoczyna się na mocnej części taktu. Tańczące pary tworzą korowód, poruszający się po liniach kolistych. Cenione są tu przede wszystkim gracja i płynność ruchów. Do dziś jest to taniec otwierający lub zamykający ważne uroczystości, np. studniówki czy bale.
• Mazur: ten skoczny taniec pochodzący z mazurskich wsi w źródłach pisanych pojawia się w XVIII w. Sto lat później zawojował on europejskie salony i stał się gwoździem programu wielu francuskich balów. Charakteryzuje się żywym tempem i metrum 3/4 lub 3/8, rytmami punktowymi oraz tendencją do akcentowania słabszej części taktu. Wykonywane przez tancerzy figury bywają bardzo skomplikowane i należą do nich sekwencje okrężne, namiotowe, łańcuchowe i arkadowe. Wesołą atmosferę mazura podkreślają liczne obroty, przytupy oraz hołubce.
• Kujawiak: jego pochodzenie jest dosyć tajemnicze, ale przyjmuje się, że wyewoluował on z mazura i był ważną częścią kujawskich obrzędów weselnych. Wiele osób twierdzi, że jego liryczny charakter odzwierciedla szeroki i łagodny krajobraz tego regionu. Pary poruszają się w nim posuwistym, wolnym krokiem, kołysząc się i obracając miarowo. Jedynie koniec frazy muzycznej bywa akcentowany mocniejszym przytupem. Kujawiak znany jest też pod wieloma innymi nazwami, m.in. jako „śpiący” lub „kolebany”, a także „ksebka” w wariancie, gdy tancerze zwracają się ku sobie i „odsibka”, gdy się od siebie oddalają.
• Oberek: wesoły, żywy i najszybszy ze wszystkich tańców narodowych, wykonywany jest w metrum 3/4 lub 3/8. Szczególna popularnością cieszy się na Kujawach, Mazowszu i Radomszczyźnie, gdzie jeszcze pół wieku temu stanowił stały element wesel. Oberek kryje się pod wieloma regionalnymi nazwami, z których większość odnosi się do efektownych obrotów tancerzy: obertas, swijok, owijok, wyrywany, zawijas, okrąglak. Jego główną cechą jest wirowanie par po obwodzie dużego koła oraz w miejscu, a także częste zmiany kierunku. Tańcom regularnie towarzyszą przyśpiewki, pokrzykiwanie i energiczne przytupy.
• Krakowiak: jego nazwa zachowała się w źródłach z XVII wieku, gdzie odnosiła się do grupy różnych tańców ludowych z okolic Krakowa. Wyróżnia go przede wszystkim metrum 2/4 oraz częste synkopy, czyli zabieg rytmiczny polegający na przesunięciu akcentu na dźwięk nieakcentowany. Tradycyjnie partie taneczne były przeplatane przyśpiewkami, wykonywanymi przez kolejne pary. Figlarny charakter krakowiaka podkreślają też takie elementy jak: kroki z podskokami, hołubce, zakrzesania, a także wzajemne uciekanie i gonienie partnerów.

Powyższe charakterystyki to zaledwie preludium do pełnego bogactwa polskich tańców ludowych. Każdy ze wspomnianych stylów występuje we wielu regionalnych odmianach i jest znany pod różnymi nazwami. Zapisując się do lokalnego Zespołu Pieśni i Tańca poznasz ich specyfikę od podszewki, a przy okazji odkryjesz fascynujące związki między muzyką, folklorem, obrzędami, a nawet strojami ludowymi.

Formacje taneczne: sposób na rozwinięcie skrzydeł

Osoby, które mają sportowe zacięcie i nie stronią od rywalizacji, świetnie odnajdą się w formacjach tanecznych. Przystępując do takiego zespołu, zorientuj się, czy specjalizuje się on w układach choreograficznych dla solistów, czy też par.  Ten pierwszy rodzaj formacji, stawia na wyeksponowanie zdolności poszczególnych tancerzy w efektownych solówkach, pomiędzy którymi królują ambitne i żywiołowe sekwencje wykonywane w synchronizacji przez całą grupę. Formacje taneczne solistów czerpią inspirację zarówno z estetyki streetdance czy hip-hopu, jak i stylów standardowych.

A może masz już partnera lub partnerkę do szaleństw na parkiecie i szukasz sposobu na rozwinięcie waszego potencjału? Formacje taneczne dla par będą dla was strzałem w dziesiątkę! Zgodnie z obowiązującymi regułami w skład takiej grupy wchodzi 6 lub 8 duetów, a ich choreografie czerpią głównie z tańców standardowych lub latynoamerykańskich. Poprzez perfekcyjną synchronizację najbardziej efektownych figur, wspólnie stworzycie niesamowity spektakl. Formacje taneczne oferują możliwość wszechstronnego rozwoju. Są też jedną z najpopularniejszych form rywalizacji na różnego rodzaju zawodach amatorów i profesjonalistów pod patronatem m.in. Polskiego Związku Tańca.

Historie opowiadane ruchem i muzyką: taniec rewiowy

W tańcu rewiowym, nazywanym tez czasem musicalowym lub broadwayowym, wszystko kręci się wokół rozrywki i scenicznego rozmachu. Zarówno choreografie, jak i wykorzystywana do nich muzyka stają się narzędziami opowiadania porywających historii. Same sekwencje ruchów bazują na figurach tańca klasycznego i nowoczesnego, całymi garściami czerpiąc przy tym z technik jazzowych. Ekspresja i kreatywność poszczególnych członków grupy zostaną tu dostrzeżone i docenione, a każdy przejaw zdolności aktorskich przyjęty z otwartymi ramionami. W końcu waszym celem jest porwanie ze sobą publiczności i zapewnienie jej szampańskiej zabawy! Przy aranżacji wielkich musicalowych hitów ważną rolę grają odpowiednio dobrane charakteryzacje, rekwizyty i scenografia. Stąd grupy tańca rewiowego są idealnym miejscem dla osób o wielu talentach. Oprócz wirowania na parkiecie, możesz tu dać upust kreatywności, np. przy projektowaniu i szyciu kostiumów lub malowaniu kulisów.